 ПОЗНАВАТЕЛЬНОЕ
| Б) шлангалы тыныс алу аппараттары 2 страница
3. ЖҚЗ қолдану мақсаты, жіктелуі. 4. Арнайы киімдерді дайындау үшін қолданылатын маталар мен материалдар 5. Арнайы киімдердің сапасының негізгі көрсеткіштері 6. Арнайы киімдерді кигендегі киім астындағы шағын климат талаптары 7. Арнайы киімдер сапасының мамандандырылған көрсеткіштері 8. Арнайы киімдердің сапасы үшін конструктивті элементтердің мағынасы 9. Қолды қорғау заттары 10. Теріні қорғау-профилактикалық заттарының сипаттамасы. Тері тазалағыштар. 11. Арнайы аяқ киім 12. Тыныс алу мүшесін қорғау заттары (ТАМҚЗ), жіктелуі 13. Сүзетін ТАМҚЗ-ның сипаттамасы, олардың жіктелуі 14. Шаңға қарсы респираторлардың сипаттамасы 15. Газға қарсы және универсальды (газ, шаңнан қорғайтын) ТАМҚЗ-ның сипаттамасы. 16. Шланг типтегі ТАМҚЗ-ның сипаттамасы 17. ТАМҚЗ-ны эксплуатациялаудағы негізгі ережелер 18. Басты қорғау заттарының жіктелуі және сипаттамасы 19. Көзді және бетті қорғау заттарының жіктелуі және сипаттамасы 20. Есту мүшелерін қорғау заттарының жіктелуі және сипаттамасы 21. Арнайы киім үшін эблема тағайындау 22. Ультрадыбыс. Ультродыбыс жиілігінің сипаттамасы. 23. Ультрадыбыстың өлшем бірлігі 24. Жұмыс орындарында ультрадыбыс деңгейін қадағалау .Өлшеу әдістері. 25. Жұмыс орындарында мүмкін болатын ультрадыбыстың деңгейі. 26. Ультрадыбыстың адам ағзасына әсері және алдын алу шаралары. 27. Инфрадыбыс. Инфродыбыс жиілігінің сипаттамасы. 28. Инфрадыбыстың өлшем бірлігі. 29. Өндірістік жағдайдағы инфрадыбыстың көздері. 30. Жұмыс орындағы инфрадыбыстың деңгейін қадағалау. 31. Жұмыс орындарында мүмкін болатын инфрадыбыс деңгейі. 32. Инфрадыбыс адам ағзасына әсері және алдын алу шаралары. 33. Ультрадыбыс түсінігі, оны, көздері және қолдануы. 34. Жұмысшылар ағзасына ультрадыбыстың әсерлері. 35. Ультрадыбыстың санитарлық нормалануы. 36. Өндірістік ультрадыбыс әсерінен қорғану шаралары. 37. Инфрадыбыс жайлы түсінік, оның көздері және қолдануы. 38. Жұмысшылардың ағзасына инфрадыбыс әсері. 39. Инфрадыбысты саниарлық нормалау. 40. Өндірістік инфрадыбыстың әсерінен қорғану шаралары. 41. Шудың кәсіптік зияндылығы. 42. Өнеркәсіпте шудың көздері 43. Шудың гигиеналық маңызы . 44. Кәсіптік шуды санитарлық қалыптастыру принципі 45. Есту табалдырығы 46. Есту сезімталдығын зеттеу әдістері. Аудиограмма. 47. Кәсіптік шудың арнайы әсерлері 48. «Шулық » аймақтарда жұмыс істейтін жұмысшылардың есту мүшесінің кәсіби ауруларын анықтау 49. «Шулық» аймықтардағы жұмысшылардың 50. «Шулық» аймақтардағы жұмысшылардың уақытша жұмысқа жарамсыздығының ауруын зерттеу 51. «Шулық» аймақтарда жұмыс істейтін жұмысшылардың ауру көрсеткіштерінің негізгі статистикалық есептеу түрлері.(көрсеткіштер: бет ауруы, жағдайлар, күндер, ұзақтағы- ауырлығы, экстенсивті- таралуының көрсеткіші.) 52. Уақытша жұмысқа жарамсыздықта аурушаңдығы бойынша баға беру принципі. 53. «Шулық» кәсіптік аймақтарда жұмыс істейтіндердің уақытша жұмысқа жарамсыздығына әсерін анықтау және мінездеуде жұмысшыларда кәсіптік ауруды туғызатын жағдайларды зерттеу принципі. 54. «Шулық» аймақтарда жұмыс істейтін жұмысшылардың кәсіби жүйе ауруларын анализдеуге қажетті құжаттар. 55. «Шулық» аймақтарда жұмыс істейтіндердің кәсіптік ауруын анализдеу кезінде жүйелеп топтастыру және ақпаратты сараптау. 56. «Шулық» кәсіпорындардағы жұмысшыларды жұмыс істеу мерзіміне, кәсіби зиянды заттармен жанасуына , жынысына, жасына және т.б. көрсеткіштеріне байланысты жұмысшылардың кәсіптік ауруын таралуын анализдеу. 57. «Шулық» кәсіпорындарда істейтін жұмысшылардың есту мүшесінің кәсіби ауруы деңгейлерін динамикалық қадағалау принципі. 58. Есту мүшесінің кәсіби ауру бар жұмысшыларды динамикалық бақылаудың мағыналығы кәсіпорындарда алдын алу шараларын жүргізуге арналған. 59. Өндірістегі жергілікті дірілдің көзі 60. Өндірістегі жалпы дірілдің көзі 61. Жалпы дірілдің пайда болу көзіне қарай классификациялау 62. Біріктірілген дірілдің және қосалқы факторлардың әсері 63. Денеге дірілдің таралуы ненің кезеңіне байланысты 64. Дірілдің әсерінен адам денесіндегі резонанс түсінігі 65. Дірілдің қабылдауыш рецетолары 66. Діріл «қаттылығының ». және механикалық реформаның мәні 67. Діріл ауруының патогенезі 68. Дірілді санитарлы нормалау 69. Қол машина және басу күшінің мәні. Осы факторларды нормалау 70. Дірілмен жанасқан кезде климаттық жағдайдың талабы 71. Дірілді азайта және шектеудегі техникалық әдіс. Нормалау 72. Дірілдің әсері кезіндегі жеке қорғану құралдары 73. Діріл әсеріне ұшырайтын, бастапқы және кезеңдік ұйым тұлғалары. 74. Діріл әсерімен байланысты жұмысқа орналаудың медициналық ьқарсы көрсеткіштері 75. Діріл әсеріне ұшырайтын, тұлғаларды диспансеризациялау шаралары 76. Діріл ауруының медикобиологиялық және ұйымдық жалпы сауықтыруды алдын алу 77. Дірілге қатысты жұмысшылардың уақытша жұмыстан босатылуының кәсіптік ауруын зерттеу 78. Дірілмен әсерлесетін жұмысшылардың ауру көрсеткіштерін негізгі статистикалық есептеу әдістері (көрсеткіштер:ауырған адамдар, жағдайлар, күндер, ұзақтығы-ауырлығы, экстенсивті –таралуының көрсеткіші) 79. Уақытша жұмысқа жарамсыздық ауру көрсеткіштерін бағалау принциптері. 80. Діріл әсерлесетін жұмысшылардың уақытша жұмысқа жарамсыздық мінездемесінің және әсерлескен жағдайдың кәсіптік ауруды туғызуды зеттеу принципі 81. Діріл ауруымен әсерлесетін жұмысшылардың кәсіби есту мүшелерінің ауруларын анализдеуге қажетті құжаттар. 82. Дірілмен әсерлесетінжұмысшылардың кәсіптік ауруын анализдеу кезіндегі жүйелік топтастыру және ақпаратты сараптау 83. Дірілмен әсерлесетін жұмысшыларды жұмыс істеу мерзіміне, дірілмен жанасуына, жынысына, жасына, және т.б. көрсеткіштеріне байланысты жқмысшылардың кәсіптік ауруын тарлуын анализдеу 84. Дірілмен әсерлесетін жұмысшылардың кәсіби ауру дегейін динамикалық қадағалау принципі 85. Дірілмен әсерлесетін кәсіби ауру бар жұмысшыларды динамикалық бақылаудың мағыналығы, кәсіпорындарда алдын алу шараларын жүргізуге арналған Кредит№3 1. Тақырып № 1.Химиялық қосылыстардың уыттылығы және қауіптілігін бағалау. 2.Мақсаты:Химиялық қосылыстардың уыттылығын және қауіптілігін бағалау үшін еңбек гигиенасында улылыққа жүргізілетін тәжірибені қолдана отырып білімді және іскерлікті әдістемелік тұрғы бойынша құрастыру және профинтоксикацияның алдын алу үшін шаралар әзірлеу. 3.Оқытудың міндеттері. Токсикологиялық зерттеулер мәліметтері бойынша, белгіленген санитарлық заңнамаларға сүйеніп, химиялық қосылыстардың уыттылық және қауіптілік дәрежесін бағалау туралы білімді құрастыру және кәсіптік улануды алдын алу. 4.Өткiзу формасы: (жұптасып жұмыс, презентация, дискуссия), ситуациялық есептер. 5.Тақырып бойынша тапсырмалар. 1. Тақырып бойынша тапсырмаларды орындау және талқылау. 2. Ситуациялық есептерді шешу. 6.Таратылатын материалдар:Кәсіпорындар үшінсанитарлық талаптар мен ережелер (МЗ РК, № МЗ РК, №1.04.042-94). 7.Әдебиеттер Негізгі 1. Еңбек гигиенасы бойынша тәжірибелік сабақтардың жетекші құралы: Оқу құралы. – Тоғызбаева Қ.Қ. Алматы. – 2010. – 161-187 б. 2. Измеров Н.Ф., Кириллов В.Ф. Гигиена труда. Оқулық. Москва, 2008.- 351-360 б. 3.Гигиена. Кенесариев У.И., Тоғызбаева Қ.Қ. және т.б., Оқулық. Алматы. 2010 г.- 517-520 б. Қосымша 4. Санитарные правила и нормы по гигиене труда в промышленности. Том1-МЗ РК,1995. 8. Бақылау (сұрақтар, тестер, есептер, т.б.) Сұрақтар 1. Токсикометрия туралы түсінік 2. Токсикометрияның өлшемдері 3. Өлімге әкелетін орташа мөлшер 4. Өлімге әкелетін орташа концентрация 5. Әсер ету дәрежесі бойынша кластары 6. Заттың зияндылық әсерінің бір реттік мөлшері 7. Арнайы әсер ету аймағы 8. Жедел әсер ету аймағы 9. Материалдық және функционалдық кумуляция 10. Ағзаға қауіпті әсер ететін дәрежесі 11. Қауіп-қатер топтар Ситуациялық есептер Есеп №1.Ақ егеуқұйрықтарға тәжірибе жасағанда бензолдың улылығын зерттеу үшін алынған 50 бензолдың құрамында 45000мг\м3, Lim ch= 20мг\м3 Limac = 1100мг\м3 құрады. Сұрақ: 1) жедел және созылмалы әсер ету аймағын анықтаңыз. 2) Limac пен Zac заттектерінің қауіптілік топтарын анықтаңыз. 3) Бензолмен жедел және созылмалы улануда негізгі симптомдарды көрсетіңіз Есеп №2.Зертханаға ауылшаруашылығында пестицид ретінде қолданылатын қайта синтезделген зат түсті.. Зерттеу барысында асқазанішілік енгізгенде бұл заттың улылық құрамында өлімге әкелетін орташа мөлшері (ДL50) 500мг\кг тең болды. Осы зат ағзаға өкпе арқылы шаң түрінде түседі. Сұрақ : 1) Бұл пестицид үшін ШРЕК-ті мына формула бойынша есептеңіз: ДL50 ПДК = 0.0008 2) Осы заттын қауіптілік тобын анықтаңыз 3) Осы пестицидпен жұмыс жасағанда сауықтыру шараларын көрсетіңіз. Есеп №3.Азоттың қос тотығы мен аммиактың улылығын салыстырып зерттегенде келесі нәтижелер алынды: Заттектер CL50 Limac Limir Limch Zac Zir Zch ШРЕК Аммиак 4500 430 210 60 20 Азоттың қос тотығы 210 60 20 5 2 Сұрақ: 1) Zac, Zir, Zch анықтаңыз және аммиак пен азоттың қос тотығының улылығына салысырмалы түрде сипаттама беріңіз. 2) Жедел және созылмалы улануларда қайсы удың қауіптірек екендігін көрсетіңіз. 3) Осы заттектермен жедел уланғанда көрінетін симптомдарды атаңыз. Есеп №4.Қайта синтезделген N заттегі үшін Limch 70 мг\м3 бекітілген. Сұрақ : а) қордағы коэффициент Кз = 5 болғанда, осы заттек үшін ШРЕК-ті анықтаңыз. Есеп №5.Шымкенттегі шиналық зауыттың құрама цехында бензин-еріткіштің концнетрациясы ( ВР-1, ВР-2) орташа 430мг/м3 құрады, ал вулканизация цехында вулканизация газының концентрациясы орташа 15мг\м3 болды ( аминдер жинағы бойынша ШРЕК- 0.5мг\м3). Сұрақ: а) цехтағы еңбек жағдайына баға беріңіз Б) Цехтағы еңбек жағдайының зияндылық топтарын анықтаңыз Есеп №6. Қостанайдың химиялық тал жіптер зауытында капрон өндіретін цех жұмыс жасайды. Оны алу үшін капролактам қолданылады. Еңбек жағдайын қарстырғанда капролактамда механизацияанбаған жұмыс кезінде жұмыс аймағындағы ауада оның концентрациясы бункерде орташа 40мг\м3, тікелей құрастыру орнында 130мг\м3, штапельді тал жіптерді жасауда- 300мг\м3 жетті. Сұрақ: Жұмыс ортасының ластану дәрежесін бағалаңыз, еңбектің зияндылық топтарын анықтаңыз. Есеп №7.Қарағандының кокосты-химиялық өндірісіндегі химулавливания цехында ауада бензолдың концентрациясы 3-5мг\м3, -4-8мг\м3 көлемінде, күкірт қышқылының жұбы-4-тен 24мг\м3 дейін жетеді. Сұрақ: А) Жұмыс мекемесінде ауаның ластану дәрежесін анықтаңыз Б) Еңбек жағдайының зияндылық топтарын анықтаңыз В) Органикалық еріткіш буларынан созылмалы улануда болатын симптомдарды көрсетіңіз. Есеп №8.Шымкенттегі мұнай өңдейтін зауыттағы мұнайдың каталитикалық цехында жұмыс мекемесінің ауасында : шекті көмірсутек - 20мг\м3 (ШРЕК-50мг\м3), Күкірт сутек- 2мг\м3 көміртек оксиді-14мг\м3, күкіртті газ- 1мг\м3 Сұрақ: а) Зиянды заттектердің қауіптілік топтарын және ШРЕК-н анықтаңыз. Б) Химиялық фактор бойынша еңбек жағдайының зияндылық топтарын көрсетіңіз. Есеп №9. Тәжірибе барысында жануар ағзасына бензол мен ацетон қосылып әсер еткенде, олардың улылық әсері 2 есе артатыны байқалды. Егер бензиннің ШРЕК-сы-200мг\м3, ацетонның ШРЕК-сы- 300мг\м3 болс.а, онда жұмыс аймағының ауасында олар қосылып әсер еткенде әрбір заттектің концентрацясы қандай болуы керек?
1.Тақырып № 2. Аэрация. Механикалық желдетудiң тиімділігін есептеу. 2. Сабақтың мақсаты: Механикалық желдетудi қолдану және аэрацияның негiзгi қағидалары, бағыттары және тиiмдiлiктi есептеу бойынша бiлiмдердi құрастыру. 3. Оқытудың міндеттері. 1. механикалық желдету жұмысының тиiмдiлiгi мен санитарлық бақылауды жүзеге асыру білімін қалыптастыру. 2. аэрацияның тиiмдiлiгiн анықтау, бағалауға дағды (білім) қалыптастыру 3. санитарлық нормалар және ережелердi қолданып желдету жұмысы туралы гигиеналық шешiмдер беру білімін қалыптастыру; 4.Өткізу формасы:(жұппен жұмыс, презентация, дискуссия). 5.Тақырып бойынша тапсырмалар. Сабақ сұрақтарын талқылау және орындау, ситуациялық есептер шығару. 6.Тарату материалы: Өндірістегі еңбек гигиенасы бойынша санитарлық ережелер және нормалар (МЗ ҚР, 1994).- Омск, 1995. Тоғызбаева К.К., 7.Әдебиеттер. Негізгі 1. Еңбек гигиенасы бойынша тәжірибелік сабақтардың жетекші құралы: Оқу құралы. – Тоғызбаева Қ.Қ. Алматы. – 2010. – 291-283 б. 2. Измеров Н.Ф., Кириллов В.Ф. Гигиена труда. Оқулық. Москва, 2008.- 529-556 б. 3. Гигиена. Кенесариев У.И., Тоғызбаева Қ.Қ. және т.б., Оқулық. Алматы. 2010 г.- 230-233 б. Қосымша 4. Руководство к практическим занятиям по гигиене труда (под ред. В.Ф. Кириллова) – М., 2001 ж.- 332-336 б. 5. Предупредительный и текущий санитарный надзор за вентиляцией (пособие)- Караганда, 1997ж, 109 б. 8. Тексеру (сұрақтар, тесттер, есептер және т.б.) Сұрақтар 1. Өндiрiстiк бөлмелердi табиғи желдету. Аэрация 2. Механикалық желдету. 3. Аэрацияның механикалық сорғышы(вытежка) үшiн құрылымдардың мiнездемесi. 4. Центрден тепкiш және бiлiктi желдеткiштер. 5. Ауаның тазарту жүйесi, берiлетiн және лақтырып тасталатын сыртқы желдету жүйелерi. 6. Жергiлiктi құйылатын сорғыштың желдетуі. 7. Жалпы алмасу желдетілуi. 8. Құйылатын желдету құрылымы. 9. Желдетуге ағымдағы санитариялық бақылау. 10. Желдетуге сақтық санитариялық бақылау. 11. Өндiрiстiк бөлмелердi желдетудiң жүйелерiнiң бақылауын ұйымдастыру.
Ситуациялық есептер. Есеп №1.Зауыттың мұнай өңдеу жұмысы нәтижесінде бөлме ауасы әр түрлi зиянды заттармен ластанады, соның iшiнде қауiп-қатердiң 1 және 2 кластары. Цехтарда жалпы алмасу және жергiлiктi құйылу-тарту желдетуi жұмыс iстейдi. Желдетудiң жүйелерiнен лас ауаның лақтыруын орыны шарбақ саңылауынан биiктiгі 8 м және 5 м көлденең қашықтықта тұнады. Тапсырма: А) лас ауаны лақтыру туралы ауа дуалының орналасу дұрыстығын анықтаңыз; Б) зауыттың желдетуiнiң жүйелерiне бақылаудың еселiлiгiн көрсетініз; В) тиiстi нормативтiк құжаттарды атаңыз; Есеп №2.Шахтинск қаласында синтетикалық жуғыш заттарын өндiретін зауыт салынған, қаланың СЭСі зауытты қабылдау бойынша комиссия жұмысына кірістірілген. Қалыпты қолдану кезеңінде зауыт жабдықтарының байқауы үздiксiз 50 сағат, желдету жүйесінің байқауы 4 сағатқа созылды. Таза ауаны алу орыны және лас ауаны лақтыру орыны бiр биiктiкке, бiр-бiрiнен 3м және 4м болды. Тапсырма: А) жабдықтың жаттықтыруы және желдетудiң мерзiмдерiнiң дұрыстығын анықтаңыз. Б) ауа алу және ауа лақтыру орындарының дұрыс орналасуын анықтаңыз; В) санитарлық дәрiгердiң тактикасы қандай? Г ) ауаның қозғалыс жылдамдығын анықтау әдiстемесі және құралдары. Есеп №3.Құрал жасау зауыттың маляр цехында бояу камераларында ниролкалармен майда бұйымдарды пульверизациялық әдіспен түске бояуы өндiріледі. Қолмен бояу жұмыс орынында 1 м\с жылдамдықпен ауаны алып тастайтын өлшемi 0.5- 0.4 м тарту шатыры болады. Цехта сорма желдетудiң әсерінен булардың концентрациясы ацетаттарда - 300мг\м3, бензол үшін - 40мг\м3 жетедi. Лас ауаны лақтыру ғимараттың төбесiнен 2 м жоғары. Ауаның құйылуы жер деңгейінен 6 м шахта арқылы iске асады және қыстыгүнi +15С температураға дейiн жылытқан цехқа әперіледi Тапсырма: А)цехтағы зиянды заттардың қауiп-қатерiнiң сыныбы жәнеолардың ШРЕКін анықтаңыз. Б) цехтың желдетуiн ұйымдастыру туралы шешiм беріңіз; В)цехтың желдету жүйелерiнiң жұмысы қандай жиiлікте тексеруi керек. Есеп №4.Машина жасау зауытының тексеруiнде дәнекерлегiш. (сварка) жұмыстар бүйiрлеп сору түрінде, жергiлiктi сорма желдетуi бар кабиналарында жүргiзiлетiнi анықталған. Сору саңылауының ауданы 0.28 м2 болғанда, алып тасталатын ауаның көлемi1500 м3\сағқа тең. Құйылатын ауаның түсуi кабинаның сынған қабырғаларының арасынан және еден арқылы қоршаған бөлмеден сору жолымен iске асады. Дәнекерлегiш тозаңның концентрациясы 13 мг\м3 құрайды. Тапсырма: А) ойықтағы бүйiрлеп сорудағы ауаның қозғалыс жылдамдығын анықтаңыз және желдетудi тиiмдiлiк бағалаңыз; Б ) ауа қозғалыс жылдамдығының аспапты анықтау әдiстемесiн және баспанаға түсетiн ауа көлемін сипаттаңыз. Есеп №5.Жалпы алмасудың құйылатын желдетуiнде сыртқы ауа алуында забор темір оксиді тозаңы анықталады. Темір оксидінің қандай максимальды концентрациясында бөлменi желдету мақсатында сыртқы ауаны алуына рұқсат етiледi ? А) 0.6мг\м3 Б) 1.2мг\м3 Д) 6.0мг\м3 В)1.8мг\м3 Г)3.0мг\м3
Есеп №6.Жиhаз фабрикасында түске бояу цехында механикалық желдету орнатылған. Жалпы алмасу құйылатын желдетуді алу және лақтыру орыны ғимараттың фасадында бiр көлденең деңгейде орналастырған. Құйылатын саңылау және лақтыру ара қашықтығы қандай болуы керек? А) маңызы жоқ б) 10м В) 16м г) 20м Д) бір көлденең деңгейде орналастырылмайды. Есеп №7.Фабриканың мата бояу цехында маталардың қайнату және бояуы жүргiзiледi. Негiзгi жабдықтар - механикалық барктер, оралған матасы бар барабандар түсірілетін, тиiстi ерiтiндiсi бар сыйымдылықтар. Ерітінді температурасы 90-100 С. Барктер жартылай паналы және жергiлiктi сорма желдетумен жабдықтаған. Бу құбырынан будың ағып кету орыны бар. Бу құбырының және жабдықтардың сыртқы беттерiнiң температурасы 55-60 С. Жаз маусымына жұмыс орынындағы температураның деңгейі 32-40Сқа жетеді, дымқылдық - 73 - 80С, ауаның қозғалыс жылдамдығы 0.3-0.5 м\с. Тапсырма: А) микроклиматтық еңбек жағдайлары бағалаңыз; Б ) цехтың желдету жүйесін жетiлдiруi бойынша ұсыныс беріңіз; В) микроклиматтың параметрлерiн өлшеуге арналған құралдарды атаңыз. Есеп №8.Улайтын бөлiмшеде күкірт қышқылы ерiтiндiсімен металл бұйымдарын өндейді. Қолайсыз факторлар болып күкірт қышқылының булары және су булары табылады. Улайтын цех мөлшері 16-да 8 м, биiктiгі 5.5 м баспанада орналасқан және 4 улайтын ванналармен , 2 жуып тазартатын ванна және бейтараптандыру үшiн 2 ваннамен жабдықталған. Гальвани осы цехтың қасында орналасқан. Әрбiр улайтын ваннаның үстiнде қуаты 3000 м 3\сағ шатыр түрiнде берілген жергiлiктi сорма желдету бар. Жоғарғы аймаққа ауаның берілуі құйылатын желдетумен ортақ. Түсетiн ауаның көлемi - 12000 м3\сағ Тапсырма: А) қағидаға және әсер орыны бойынша осы бөлiмшенi желдету жүйесiн бағалаңыз; Б) әуе балансына мiнездеме беріңіз және ауа алмасу еселiгiн анықтаңыз. Есеп №9.Қыратын - қайрайтын бөлiмшесiнде түрпiлi шеңберлерiнен ылғалсыз жұмыс iстейтiн желдетудiң жергiлiктi тарту жүйесiнiң 4 тасасы анықталған. Жергiлiктi жүйе арқылы алып тасталатын ауаның ортақ көлемiн 16000 м3\г құрайды. Алып тастаған ауада металлдың бөлшектерiнiң қоспасы бар минералды шаңдар болады. Шаң сипаттын есепке ала отырып ШРЕК мг\м3 орнатылған. Ауаны шаңнан тазартудың өте тиiмдi әдiсін таңдау үшін, атмосфераға тасталатын ауадағы шаңның рұқсат етілген деңгейін мг\м3ын бiлу керек. Тапсырма: А) лақтырылып тасталатын ауадағы шаңның рұқсат етілген мөлшерін мг\м3мен анықтаңыз; Б ) шаңмен күрес бойынша қосымша шаралар анықтаңыз; В) таса асты тегiстеу станогiнiң ауа сору жылдамдығы қандай болуы керек? Есеп №10.Жиhаз фабрикасының құрастырушы цехына ауа беру үшiн ортақ механикалық құйылатын желдету жүйесі ескерiлген. Ауа алу жер бедерiнен 2 м биiктiкте жасыл желекте ұйымдастырылған. Алу орындарынан 5 м қашықтықта көлденеңі бойынша жер бедерінен 4 м биiктiкте пульверизациялы түске бояу цехынан лас ауа лақтырылады,оның құрамында органикалық ерiткiштер булары ацетон - 50 мг\м3, толуол - 20 мг\м3 болады. Тапсырма: А) ауа алу орыны осы гигиеналық талаптарға жауап бередi ма? Б) лақтырып тасталатын ауадағы зиянды заттар концентрацияларына қойылатын талаптарды көрсетіңіз. Есеп №11.үстi металлургия кәсiпорынында өндiрiс процессi барысында артық жылу шығару және қорғасын көмiртегi қышқылымен бөлінетінін анықтаған. Бұл заттарды ұстап қалу жеткiлiксiз болғандықтан олар ауада ШРЕКі жоғарылатады, екiншiден цехтағы технологиялық үрдiс жылу шығаруларға және ауаның ШРЕКтен асатын көмiртек тотығымен ластануына байланысты. |
